Ashish
सांप्रतकाळीचे ज्येष्ठ समालोचक आणि गतजन्मीचे कसोटीवीर रवी शास्त्री यांनी गोजिरवाण्या अजु आगरकरला भरमैदानात शंभर नंबरी सवाल टाकला – “पुणं कसं वाटलं?”
भूमंडळ थबकले. आभाळाने कान टवकारले. शनवारवाड्याच्या बुरुजांमधोन एक उसासा वादळतेने धुमसत गेला! लक्ष्मी रोडचा ट्रँफिक जागच्या जागी गोठला. आसमंतात सन्नाटा पसरला…
पुणं कसं वाटलं?
वाचकहो, हा सवाल सामान्य का आहे. आहो, साक्षात यमधर्माला निरुत्तर करणा-या नचिकेताचे बळ या सवालात एकवटले आहे. भांडारकर इन्स्टिट्युटपासोन इतिहास मंडळापर्यंत यच्चयावत संस्थातील रुमालांमध्ये तरी या सवालचे उत्तर सापडेल काय? साक्षात शिवरायांनाही पुण्याचे हे कोडे अखेरीस न उकलल्यामुळेच त्यांनी रायरी गाठला ना! लोकमान्यांना ‘गीतारहस्य’ उकलले, प्रंतु “पुणं कसं वाटलं?” हे काही सांगता आले नाही. पुणं कसं वाटलं, हे ठाऊक नसल्यामुळेच पेशवाईत मराठी झेंडा अटकेपार फडकावावा लागला, नव्हे काय?
या सवालाचे उत्तर सुज्ञ “व्वा! झकास हवा!” ऐसे देतात. वस्तुत: सवाल गावाचा आहे, हवेचा नाही! प्रंतु प्रश्नकर्त्याचा ‘कात्रज’ करणे येथे क्रमप्राप्त ठरते! का की पुणं कसं वाटलं? या प्रश्नास असंख्य पैलू आणि प्रयोजने असतात. मुदलात हा प्रश्न ज्याला विचारला जातो, त्यास ‘तु पुणेकर नाहीस’ ऐसे सांगण्याचाही हा मार्ग असु शकतो. “पुण्यातील ओळखीची दोन माणसे सांगा!” अशा अंगानेही हाच सवाल फेकता येतो. ‘पुण्यातले खड्डे’ या विषयाची सुरुवातही याच सवालाने रंगते. असो.
पुणं कसं वाटलं? आमच्या मते हा सवाल शंभर टक्के पोलिटिकल आहे, आणि याच्या पाठीमागे आमचे ज्येष्ठ मार्गदर्शक जे की, शेतीतज्ञ बारामतीकर यांचा (अक्षरशः) हात आहे. त्यांनी “पुणं कसं वाटलं, ते अजितला विचार!” असे सांगितले. शास्त्रीबोवा क्रिकेटपंडित! त्यांना पोलिटिकल कुठले कळायला? त्यांनी भोटसारखा सवाल अजु आगरकरलाच टाकला. (हा आमचा अजु हुशाराय, हां! फास्ट बोलर वाटत नै, पण बुद्धिबळ आँलिम्पियाडमध्ये सहभागी झालेल्या चमुतला विद्यार्थी वाटतो! असो!!) अजु म्हणाला, “पुण्याला खेळायला नेहमीच आवडतं!” हे उत्तर पोलिटिकल नाही, असे कोण म्हणेल? प्रंतु, खरी मेख पुढेच आहे! वस्तुतः बारामतीकरांनी शास्त्रीबोवांना हा सवाल अजितला विचारायला सांगितला पण कोण अजित? आगरकर की पवार? (दादा, द्या उत्तर! पुणं कसं वाटलं?) पहा, वाचकहो, तुम्ही देखील गोंधळलात! आधीच सांगितले होते, प्रश्न सोपा, पण उत्तर कठीण!
ब्रिटिश नंदी
hi. mi amit kambli, mumbaicha, tasa khara kokanatalach pan janm mumbai la jhala mhanun mumbaichach. pune hya done shabdatach sarva kahi ahe asa vatat. agadi mala majhya lahan pana pasunach punya baddal bhari akarshan. ekada tharavala jayach pan kahi yog julun yet nhavata. karan koni olakhich nhavatech ithe. kai diwasani mala net varun eka punya chya mulishi maitri jhali. ani evadhi chan maitri jhali ki bas ekada tila jawun bhetave asa vatala. ani asa karun mi pune gathale. pahili manat shanka hoti ki pune navin shahar, tithale raste, stala hyanchi apalyala kahich mahiti nahi. pan mhanatat na, panyat padalyashivay pohota yet nahi. ani tithaparyant pohochayala mala ek navin karan suddha milal hota tasa. baki punyat pahila pawul thevalyavarach pune he itar shaharan peksha vegale ahe asa kahi mala feel ala. tithil shaniwarwada, sarasbaugh, pavati, ani khas karun chitalenche dukan hya goshtinni majhya manat ghar kele. ani aaj mi ek mahinyatun ekada tari nusta pune firayala jato. maitrinila bhetayala nahi ha, fact pune firayala. karan tumhala mi sanganya peksha ekada tari jawun bagha mhanaje tumhala hi kalel ki pune mhanaje nemaka kai. mhanatat naa ( pune tithe kai une ) kharach pune is best…..
This is a very good piece of content, I discovered your blog site browsing bing for a similar subject and came to this. I couldnt discover to much alternative information on this piece of writing, so it was awesome to locate this one. I probably will be returning to look at some other posts that you have another time.
Nandi Sir, very nice article….
please keep it up…
asech vinodi dhangatun samajprobodhan karat raha…
Ram-ram…
Jai MAHARASHTRA…!!!